ساخت واكسن قطعی سرطان چه زمانی محقق می شود؟
واکسن امید به زندگی
به گزارش این با من، خیلی از دانشمندان کوشش می کنند واکسن هایی را ابداع کنند که سلول های سرطانی را از بین می برند اما بعضی از دانشمندان درحال آزمایش واکسن هایی هستند که امکان دارد بتوانند از مبتلا شدن به سرطان جلوگیری نمایند.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، واکسن ها معمولاً از ما در مقابل بیماری ها محافظت می کنند اما واکسن های سرطان، متفاوت هستند. آنها درمان های احتمالی را برای افرادی عرضه می دهند که از پیش به سرطان مبتلا شده اند. این درمان ها سال ها در مراحل ساخت بوده اند و شکست های مکرری را پشت سر گذاشته اند اما حالا نشان دادن نتایج امیدوارکننده را شروع کرده اند.
طی دهه گذشته، نوآوری های فناوری مانند توالی یابی ژنوم به دانشمندان امکان داده است که بررسی دقیق تری را در مورد سلول های تومور و ناهنجاری های ژنتیکی آنها داشته باشند. این کار به آنها کمک می نماید تا واکسن هایی را با اهداف بسیار ویژه تر طراحی نمایند. «استفان شوئنبرگر»(Stephen Schoenberger)، ایمنی شناس سلولی «موسسه ایمنی شناسی لاجولا»(La Jolla Institute for Immunology) باور دارد که دانشمندان از همان زمان، نکات بیشتری را در مورد سیستم ایمنی و نحوه تشخیص و تخریب تومور بیمار آموخته اند.
طی دهه گذشته، نوآوری های فناوری مانند توالی یابی ژنوم به دانشمندان امکان داده است که بررسی دقیق تری را در مورد سلول های تومور و ناهنجاری های ژنتیکی آنها داشته باشند.«نینا بهاردواج»(Nina Bhardwaj)، متخصص خون شناسی و سرطان شناسی در «مدرسه پزشکی آیکان در مانت ساینای»(ISMMS) اظهار داشت: پژوهشها در مورد واکسن سرطان هنوز در مراحل اولیه هستند اما نتایج اولیه حاصل از آزمایش های بالینی که تابحال ده ها واکسن را ضد انواع سرطان آزمایش کرده اند، دلگرم کننده به نظر می رسند.
هدف از این آزمایش ها، تولید واکسن هایی است که سلول های سرطانی را از بین می برند اما از طرف دیگر، بعضی از دانشمندان درحال آزمایش واکسن هایی هستند که امکان دارد روزی از مبتلا شدن به سرطان جلوگیری نمایند.
واکسن سرطان چیست؟
هدف همه واکسن ها، چه واکسن سرطان و چه واکسن کووید-۱۹، آموزش سیستم ایمنی و عرضه یک پیش نمایش از هدفی است که برای ایمن نگه داشتن بدن باید شناسایی شود و از بین برود. واکسن کووید-۱۹ به سیستم ایمنی بدن می آموزد که کروناویروس چگونه به نظر می آید. ازاین رو هنگامی که عامل بیماری زا بدن را آلوده می کند، سلول های ایمنی می توانند به سرعت ویروس را پیدا کنند و آنرا از بین ببرند. به صورت مشابه، یک واکسن سرطان هم به سلول های ایمنی در مورد این مورد آموزش می دهد که یک سلول تومور چگونه بنظر می رسد و آنها را قادر می سازد تا این سلول های سرطانی را پیدا کنند و از بین ببرند.
توانایی واکسن سرطان در آموزش سیستم ایمنی، آنرا از سایر روش های ایمنی درمانی که از عوامل درمانی مانند پروتئین های سیتوکین و آنتی بادی ها استفاده می نمایند و شامل راهبردهایی مانند مهندسی ژنتیکی سلول های ایمنی بیمار برای مبارزه با سرطان هستند، متمایز می کند.واکسن های سرطان احیانا می توانند سلول های سرطانی را که امکان دارد از درمان های دیگر جان سالم به در برده باشند از بین ببرند، از رشد یا گسترش تومور جلوگیری نمایند و جلوی بازگشت سرطان را بگیرند.
متخصصان باور دارند که واکسن های سرطان احیانا می توانند سلول های سرطانی را که امکان دارد از درمان های دیگر جان سالم به در برده باشند از بین ببرند، از رشد یا گسترش تومور جلوگیری نمایند و جلوی بازگشت سرطان را بگیرند.
بعضی از واکسن های سرطان، بر حذف سلول های ایمنی به نام «سلول های دندریتیک»(Dendritic cells) از نمونه خون بیمار و قرار دادن آنها در معرض پروتئین های کلیدی به دست آمده از سلول های سرطانی متکی هستند. سپس، سلول های آموزش دیده با این انتظار به بدن بیمار بازگردانده می شوند که سایر سلول های ایمنی مانند سلول های T را برای شناسایی و از بین بردن سرطان ترغیب کنند و آموزش دهند.
«کریستوفر کلبانوف»(Christopher Klebanoff)، سرطان شناس «مرکز سرطان مموریال اسلون کترینگ»(MSKCC) باور دارد که سلول های T می توانند یکی از شگفت انگیزترین ترفندهای زیست شناسی را انجام دهند. آنها حامل گیرنده ای هستند که می تواند پروتئین های موجود در سطح سلول های تومور را تشخیص دهد و همان گونه که کلید در قفل قرار می گیرد، به آن متصل شود. سلول های T بعد از اتصال، از نیروی مکانیکی برای نفوذ به سلول تومور و تخریب آن استفاده می نمایند.
بهاردواج اعتقاد دارد که واکسن ها در تولید کیفیت و کمیت سلول های T مورد نیاز برای از بین بردن تومورهای بزرگ، خیلی خوب نبوده اند. او باور دارد واکسینه کردن زمانی ایده آل است که تومور کوچک باشد. پژوهشگران برای تقویت قدرت واکسن، اغلب آنرا در ترکیب با داروهایی به کار می برند که این پاسخ ایمنی ضد تومور را تقویت می کنند.
سازندگان واکسن هم اکنون به صورت فزاینده ای به فناوری مبتنی بر «آران ای پیام رسان»(mRNA) تکیه دارند که برای ساخت واکسن های کووید-۱۹ هم استفاده می شود. هدف اینست که واکسن بتواند به سلول های دندریتیک در بدن بیمار دستور دهد پروتئین ها یا پپتیدهای ویژه تومور را تولید کنند که واکنش ایمنی را به همراه دارد.
تعداد کمی از واکسن های پیشگیرانه وجود دارند که به بدن می آموزند ویروس های سرطان زا مانند هپاتیت B و «ویروس پاپیلومای انسانی»(HPV) را از بین ببرد و بدین ترتیب، از عفونتی که در غیر این صورت می تواند منجر به شکل گیری تومور شود، جلوگیری می کنند.
واکسن سرطان چگونه ساخته می شود؟
همه واکسن های درمان کننده سرطان بر پروتئین هایی به نام آنتی ژن های در رابطه با تومور متکی هستند. این آنتی ژن ها، مولکول هایی هستند که وقتی روی سطح سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های سالم فراوان تر باشند یا به شکل غیرطبیعی و جهش یافته وجود داشته باشند، واکنش ایمنی را تحریک می کنند. هنگامی که سلول های T این آنتی ژن ها را می بینند، سلول ها را بعنوان سلول های سرطانی می شناسند و آنها را از بین می برند.
زیست شناسان حوزه سرطان، این آنتی ژن های تومور را با فناوری توالی یابی پیچیده ای شناسایی می کنند که تفاوت های ویژه ای را بین DNA یا RNA یک سلول سالم در مقابل یک سلول سرطانی نشان میدهد. شوئنبرگر اظهار داشت: ترفند اینست که بفهمیم کدام جهش، واکنش سلول T را ایجاد خواهد نمود و هدف خوبی برای واکسن خواهد بود.شوئنبرگر و گروه تحقیقاتی او، آنتی ژن ها را برپایه واکنش بیمار نسبت به سرطان انتخاب می کنند.
شوئنبرگر و گروه تحقیقاتی او، آنتی ژن ها را برپایه واکنش بیمار نسبت به سرطان انتخاب می کنند. وی ادامه داد: ما با مطالعه سلول های T در نمونه های خون آنها، به بررسی مواردی می پردازیم که سیستم ایمنی خود بیمار از میان جهش های بیان شده توسط تومور برای هدف گیری انتخاب نموده است.
در این روش، آنتی ژن هایی شناسایی می شوند که منحصر به سلول های تومور شخص هستند و تلفیقی از آنتی ژن های ویژه تومور را که از بیماران متعدد به دست آمده اند، برای ساخت واکسن به کار می برند. پژوهشگران دیگر به دنبال آنتی ژن هایی هستند که مابین افراد مبتلا به یک سرطان خاص یا انواع متعدد سرطان، مشترک هستند.
واکسن هایی که برای هدف قرار دادن مولکول هایی طراحی شده اند که بیش از حد توسط سلول های سرطانی تولید می شوند اما در سلول های سالم هم در مقادیر کمتری وجود دارند، معمولاً با محدودیت هایی همراه هستند و امکان دارد واکنش ایمنی مؤثری را آغاز نکنند. «لیزا باترفلید»(Lisa Butterflied)، ایمنی شناس سرطان در «دانشگاه کالیفرنیا، سان فرانسیسکو»(UCSF) اظهار داشت: این یک مانع بزرگ محسوب می شود. همینطور در این روش، خطر ایجاد واکنش خودایمنی وجود دارد که در آن، سیستم ایمنی به سلول های سالم حمله می کند و به بروز اختلالاتی در بدن منجر می شود که درمان آنها دشوار می باشد. هم اکنون، تلاشهای بیشتری روی یافتن مولکول هایی به نام «نئوآنتی ژن ها»(Neoantigens) متمرکز شده اند که مختص تومورها هستند.
آیا واکسن های تایید شده برای درمان سرطان وجود دارند؟
«سازمان غذا و داروی آمریکا»(FDA) در سال ۲۰۱۰، اولین واکسن درمانی سرطان به نام «Sipuleucel-T» را برای درمان سرطان پیشرفته پروستات تایید نمود. هدف این واکسن، یک آنتی ژن به نام «اسید فسفاتاز پروستات»(Prostatic acid phosphatase) است. پروستات در سلول های طبیعی وجود دارد اما در سلول های سرطانی به مقدار بیشتری یافت می شود. آزمایش های بالینی نشان دادند که بیماران واکسینه شده با Sipuleucel-T حدود چهار ماه بیشتر از سایر بیماران که اندازه تومور آنها یکسان بود، عمر کردند.
سایر واکسن هایی که ضد ویروس هایی مانند هپاتیت B و ویروس پاپیلومای انسانی تأیید شده اند هم واکسن های موثر سرطان به شمار می روند چونکه از عفونت های ویروسی که امکان دارد روزی به سرطان های کبد، دهانه رحم، سر و گردن منجر شوند، پیشگیری می کنند.
کلبانوف اشاره کرد: این واکسن های پیشگیرانه، با تولید آنتی بادی ها ضد ویروس کار می کنند و تا آنجایی که ما می دانیم، واکنش سلول های T چندان مؤثری ندارند. بنا بر این است که نمی توان از آنها بعنوان یک درمان قطعی در مقابل سرطان بهره برد.
چالش های پیش روی دانشمندان در تولید واکسن
به رغم هیجانی که در مورد توسعه و آزمایش واکسن های سرطان وجود دارد و پیشرفت های حوزه فناوری و پزشکی، بعضی از دانشمندان مانند کلبانوف همچنان بدبین هستند. آنها مطمئن نیستند که آیا واکسن ها به اندازه ای قوی خواهند بود که از نظر بالینی به کوچک شدن قابل توجه تومور کمک کنند و آیا امکان عرضه جایگزین هایی مانند مهندسی سلول های T بیمار بگونه ای که بتوانند سلول های تومور را بهتر تشخیص دهند، وجود خواهد داشت.
شوئنبرگر اظهار داشت: از آنجائیکه واکسن های درمانی اغلب در بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته آزمایش می شوند که تومور آنها با جراحی برداشته شده و تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار گرفته اند، سیستم ایمنی آنها واقعا ضعیف شده است و این احتمال وجود دارد که واکسن ها در این مرحله از بیماری به خوبی عمل نکنند. بدین ترتیب، ما باید بیماران و محیط های بالینی ویژه ای را پیدا نماییم که واکسن های سرطان در آنها مؤثرتر هستند.
سلول های سرطانی از سلول های سالم خود شخص آغاز می شوند. در نتیجه، سلول های سرطانی امکان دارد برای سیستم ایمنی مضر به نظر نرسند.واکسن های سرطان هنوز در مراحل اولیه آزمایش و بررسی هستند. بررسی های زیادی باید هم روی واکسن های پیشگیرانه و هم روی واکسن های درمانی انجام شوند.
برخی از چالش های پیش روی دانشمندان در تولید واکسن به شرح زیر هستند.
سلول های سرطانی، سیستم ایمنی را سرکوب می کنند. بدین ترتیب، سرطان در وهله اول امکان دارد باردیگر آغاز شود و پیشروی کند. پژوهشگران برای رفع این مشکل، از مواد کمکی در واکسن ها استفاده می نمایند. ماده کمکی، ماده ای است که برای بهبود پاسخ ایمنی بدن به واکسن اضافه می شود. سلول های سرطانی از سلول های سالم خود شخص آغاز می شوند. در نتیجه، سلول های سرطانی امکان دارد برای سیستم ایمنی مضر به نظر نرسند. بدین ترتیب، سیستم ایمنی امکان دارد به جای یافتن و مبارزه با سلول های سرطانی، آنها را نادیده بگیرد. از بین بردن تومورهای بزرگ تر یا پیشرفته تر فقط به صرف استفاده از واکسن دشوار می باشد. این یکی از دلایلی است که پزشکان اغلب واکسن سرطان را همراه با سایر درمان ها تجویز می کنند. افرادی که بیمار یا مسن هستند، امکان دارد سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشند. بدن آنها امکان دارد بعد از دریافت واکسن نتواند یک پاسخ ایمنی قوی را ایجاد نماید. این امر، میزان عملکرد یک واکسن را محدود می کند. همچنین، بعضی از درمان های سرطان امکان دارد سیستم ایمنی شخص را تضعیف کنند و میزان پاسخ گویی بدن به واکسن را محدود سازند. به این علل، بعضی از پژوهشگران باور دارند که واکسن های درمان سرطان امکان دارد برای تومورهای کوچکتر یا مراحل اولیه سرطان بهتر عمل کنند.
شاید واکسن های سرطان تا قبل از سال ۲۰۲۳ آماده شوند
گاردین نوشت: موفقیت داروهای مبتنی بر آران ای پیام رسان در مبارزه با کروناویروس، دانشمندان را در ایجاد واکسن های مشابه برای ملانوما و سایر تومورها ترغیب کرده است.
در دسامبر ۲۰۲۲، شرکت زیست فناوری آمریکایی «مدرنا»(Moderna) از گم نامی نسبی بیرون آمد و در طول همه گیری کووید-۱۹ به نامی آشنا تبدیل شد. این شرکت، نتایج یک کارآزمایی بالینی را منتشر نمود که موج هایی را در دنیای پژوهش سرطان به همراه داشت.
این واکسن که با همکاری شرکت داروسازی «MSD» ساخته شد، نشان داد که یک واکسن سرطان مبتنی بر آران ای پیام رسان که در ترکیب با ایمنی درمانی استفاده می شود، می تواند مزایای قابل توجهی را برای بیماران مبتلا به ملانومای پیشرفته که برای برداشتن تومورهای خود تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، عرضه نماید. بعد از یک سال درمان، آزمایش ها نشان دادند که این ترکیب امکان دارد خطر عود سرطان یا مرگ را تا ۴۴ درصد کم کند.
باآنکه آران ای پیام رسان مترادف با واکسن های کووید-۱۹ توسعه یافته توسط شرکتهای مُدرنا، «فایزر»(Pfizer) و «بایواِن تِک»(BioNTech) شناخته شده اما سرطان مدت هاست که هدف نهایی این فناوری بوده است. «سرویس ملی سلامت انگلستان»(NHS)، یک مشارکت پیشگامانه را با بایواِن تِک شروع کرده است تا توسعه واکسن های سرطان مبتنی بر آران ای پیام رسان را طی هفت سال آینده سریع پیگیری کند.
بعنوان بخشی از این مشارکت، بیماران مبتلا به سرطان واجد شرایط در بریتانیا از پاییز ۲۰۲۳ به بعد به آزمایش های بالینی دسترسی اولیه را خواهند داشت. امید است که تا سال ۲۰۳۰، این درمان های جدید به صورت بالینی در دسترس حدود ۱۰ هزار بیمار مبتلا به سرطان قرار بگیرند.
باآنکه «اوغور شاهین»(Uğur Şahin) و «اوزلم تورچی»(Özlem Türeci)، بنیانگذاران بایواِن تِک پیش تر توسط متخصصان سرطان شناسی بعنوان تأمین کنندگان یک فناوری غیرقابل قبول و غیرعملی مورد تمسخر قرار گرفته بودند اما این یک پیشرفت قابل توجه بشمار می رود.
هنگامی که کووید-۱۹ به بازار آمد، آران ای پیام رسان ناگهان برای ساخت واکسن هایی ضد کروناویروس تغییر کاربری داد و از آن زمان تابحال توسط میلیاردها نفر در سرتاسر جهان دریافت شده است. شاهین و تورچی یک شبه به ستاره های علمی تبدیل شدند و پوشش رسانه ای را دریافت نمودند که بیشتر مدیران در آرزوی آن هستند.
در هر حال، واکسن های سرطان مبتنی بر آران ای پیام رسان با واکسن های معمولی مانند واکسن های کووید-۱۹ و HPV تفاوت اساسی دارند. تمرکز این واکسن ها بر پیشگیری نیست. در عوض، آنها داروهای شخصی سازی شده ای هستند که سیستم ایمنی بیمار را در مورد بهترین روش مبارزه با سرطان آموزش می دهند. از آنجائیکه زمان بسیار مهم می باشد، واکسن ها باید در عرض چند هفته تولید شوند و همینطور باید به صورت جداگانه با مجموعه منحصربه فرد جهش های DNA که عامل بیماری هستند، تنظیم شوند.
مدرنا و MSD قصد دارند مرحله سوم آزمایش واکسن را برای ملانومای پیشرفته امسال آغاز کنند. شاهین در نهایت دو جایگاه اصلی را برای واکسن های سرطان مبتنی بر آران ای پیام رسان پیشبینی می کند. اولین مورد، روش های ترکیبی با سلول های T یا سایر سلول درمانی ها برای کاهش تومورهای بزرگ و به سرعت درحال رشد و همچنین، طولانی تر کردن عمر بیماران مبتلا به انواع پیشرفته بیماری است.واکسن های سرطان مبتنی بر آران ای پیام رسان، داروهای شخصی سازی شده ای هستند که سیستم ایمنی بیمار را در مورد بهترین روش مبارزه با سرطان آموزش می دهند.
شاهین می گوید: بعنوان مثال، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ بعد از جراحی در سه سال نخست، با عود سرطان روبه رو می شوند اما ما می توانیم یک آزمایش DNA تومور در گردش را برای این بیماران تجویز نماییم که به ما می گوید آیا بعد از جراحی هنوز سلول های سرطانی باقی مانده اند یا خیر. اگر پاسخ مثبت باشد، آن بیماران واکسن را دریافت خواهند کرد.
اگرچه خوشبینی قابل توجهی در مورد پتانسیل آینده این واکسن ها وجود دارد اما هنوز مشکلات بزرگی باید حل شوند.
شناسایی اهداف درست. ایجاد واکسن سرطان مستلزم گرفتن نمونه هایی از تومور و بافت سالم بیمار، تعیین توالی DNA و آران ای و مقایسه نحوه تغییر این توالی ها بین سلول های سرطانی و سالم برای شناسایی جهش های مشکل ساز است که می توانند بعنوان آنتی ژن یا هدف واکسن استفاده شوند. اینجاست که چالش شروع می شود. چطور میتوان جهش های مرتبط را که واقعا سبب ایجاد سرطان می شوند، شناسایی کرد؟ پروفسور «آلن ملچر»(Alan Melcher)، پژوهشگر «موسسه تحقیقات سرطان»(ICR) انگلستان اظهار داشت: ژنومیک در سلول تومور آشفته است. موادی به پروتئین تبدیل می شوند که نباید به پروتئین تبدیل شوند و مکانهای دیگری وجود دارند که قطعات بزرگ DNA در آنها یا از بین می روند یا در اطراف می چرخند. چیزی که ما هم اکنون از دست می دهیم، اینست که چگونه آنتی ژن های مهم را پیشبینی نماییم.
ساخت واکسن های قابل شخصی سازی. پژوهشگران براین باورند که این ابهام احیانا بعضی از تغییراتی را که در آزمایش های بالینی مشاهده می شوند، توضیح می دهند. باآنکه بعضی از بیماران مزایای آشکار واکسن ها را در زمینه بیماری خود تجربه می کنند اما برخی دیگر به خوبی پاسخ نمی دهند. «نوربرت پردی»(Norbert Pardi)، دانشیار «دانشگاه پنسیلوانیا» گفت آزمایش هایی را دیده است که در آنها یک واکسن، سیستم ایمنی بدن بیمار را تحریک کرده اما تاثیر کمی بر تومور داشته است. پردی افزود: من فکر می کنم این مهم ترین مانعی است که باید بر آن غلبه نماییم. چرا ما همیشه حتی در حضور یک پاسخ ایمنی قوی در بیماران، فایده ای را نمی بینیم؟ وقتی بایواِن تِک و مدرنا سلول های تومور بیمار و سلول های سالم را مقایسه می کنند، این کار را با توالی یابی ژنومی در قسمت کوچکی از ژنوم انجام می دهند که به تولید پروتئین مربوط می شود. این راه، سریع تر و ارزان تر است و دانشمندان احساس می کنند که اگر بتوانند پروتئین های تومور غیرطبیعی را شناسایی کنند، اهداف نسبتا آسانی را برای سیستم ایمنی یافته اند. با کاهش سریع هزینه توالی یابی ژنوم، توالی یابی کل ژنوم بیشتر عملی خواهد شد. شرکت «کیوروک»(CureVac) هم اکنون پیشگام این روش با هدف شناسایی بالقوه اهداف ظریف تر و پنهان تر است که با عملکرد نادرست ژنتیکی بدن ارتباط دارد و سبب رشد تومور می شود.
واکسن سرطان مغز
دانشمندان درحال استفاده از متد جدیدی برای تبدیل کردن سلول های سرطانی به عوامل قوی و ضد سرطان هستند. پژوهشگران «بیمارستان زنان و بریگهام»(BWH)، یک روش سلول درمانی جدید را برای از بین بردن تومورها و ایجاد ایمنی بلندمدت ابداع نموده اند. هدف آنها، آموزش سیستم ایمنی بدن بگونه ای است که بتواند از عود سرطان پیشگیری کند. این گروه پژوهشی، واکسن خویش را در موش های مبتلا به سرطان پیشرفته و مرگبار گلیوبلاستوما آزمایش کردند و نتایج امیدوارکننده ای را به دست آوردند.
دکتر «خالد شاه»(Khalid Shah)، سرپرست این پروژه اظهار داشت: گروه ما یک ایده ساده را دنبال کرده که برداشتن سلول های سرطانی و تبدیل کردن آنها به سلول های کشنده سرطان و واکسن است. ما با بهره گیری از مهندسی ژن، سلول های سرطانی را تغییر کاربری می دهیم تا دارویی را ایجاد نماییم که سلول های تومور را از بین می برد و سیستم ایمنی را تحریک می کند تا هم تومورهای اولیه را از بین ببرد و هم از سرطان پیشگیری کند.
سلول های تومور زنده مانند کبوترهایی که به قفس بازمی گردند، مسافت های زیادی را در سرتاسر مغز طی می کنند تا به محل قرار گرفتن سلول های تومور همکار خود بازگردند.واکسن های سرطان، یک حوزه پژوهشی فعال برای خیلی از لابراتوار ها هستند اما روش شاه و همکارانش متمایز است. این گروه به جای استفاده از سلول های تومور غیرفعال، سلول های تومور زنده را که دارای خصوصیت غیرعادی هستند، تغییر کاربری می دهند. سلول های تومور زنده مانند کبوترهایی که به قفس بازمی گردند، مسافت های زیادی را در سرتاسر مغز طی می کنند تا به محل قرار گرفتن سلول های تومور همکار خود بازگردند. گروه شاه با بهره بردن از این خصوصیت منحصربه فرد، سلول های تومور زنده را با بهره گیری از روش ویرایش ژن کریسپر مهندسی کردند و آنها را برای آزادسازی عوامل کشتن سلول های تومور تغییر کاربری دادند. علاوه بر این، سلول های مهندسی شده تومور برای بیان عواملی طراحی شده اند که تشخیص، برچسب گذاری و به خاطر سپردن آنها را برای سیستم ایمنی آسان می کند و سیستم ایمنی را برای یک پاسخ بلندمدت ضد تومور آماده می سازد.
شاه اظهار داشت: در تمام کارهایی که ما در مرکز انجام می دهیم، هیچگاه بیمار را از دست نمی دهیم. هدف ما اتخاذ یک روش نوآورانه اما قابل انتقال است تا بتوانیم یک واکسن درمانی و ضد سرطان را ابداع نماییم که در نهایت تأثیری ماندگار در پزشکی داشته باشد.
شاه و همکارانش خاطرنشان کردند که این راهبرد درمانی برای طیف گسترده تری از تومورهای جامد قابل استفاده می باشد و باید پژوهش های بیشتری در مورد کاربردهای آن انجام شوند.
این پژوهش، در ژانویه سال ۲۰۲۳ در مجله «Science Translational Medicine» به چاپ رسید.
واکسن سرطان پستان
پژوهشگران «دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن»(UWSOM) گزارش دادند که یک واکسن آزمایشی ضد سرطان سینه می تواند یک پاسخ ایمنی قوی را به صورت ایمن در مقابل پروتئین کلیدی تومور ایجاد نماید. یافته های این پژوهش نشان می دهند که واکسن امکان دارد بتواند انواع متعدد سرطان سینه را درمان کند.
دکتر «مری دیسیس»(Mary Disis)، استاد پزشکی دانشگاه واشنگتن و سرپرست این پژوهش اظهار داشت: از آنجائیکه این یک کارآزمایی بالینی تصادفی نیست، نتایج باید در سطح مقدماتی در نظر گرفته شوند اما یافته ها آن قدر امیدوارکننده هستند که واکسن حالا در یک کارآزمایی بالینی بزرگ تر تحت ارزیابی قرار دارد.
فاز نخست آزمایش برای ارزیابی ایمنی یک واکسن طراحی شد که پروتئینی به نام «HER۲» را هدف قرار می دهد و بررسی می کند که آیا پاسخ ایمنی را در مقابل پروتئین به همراه دارد یا خیر. پروتئین HER۲، روی سطح خیلی از سلول ها یافت می شود اما در ۳۰ درصد از سرطان های پستان، HER۲ صد برابر بیشتر از مقداری که در سلول های طبیعی وجود دارد، تولید می شود. این سرطان های معروف به «HER۲-مثبت» تهاجمی تر هستند و احتمال عود آنها بعد از درمان بیشتر است اما تولید بیش از حد HER۲ سبب ایجاد یک واکنش ایمنی هم می شود که می تواند سودمند باشد.
به صورت ویژه، بیماران مبتلا به سرطان سینه HER۲- مثبت که نوعی پاسخ ایمنی به نام ایمنی «سیتوتوکسیک»(Cytotoxic) یا سلول کش را ایجاد می کنند، نسبت به افرادی که چنین پاسخ ایمنی را نشان نمی دهند، احتمال عود سرطان کمتری دارند و بقای کلی آنها بیشتر است.
دیسیس و همکارانش برای تحریک این نوع واکنش، یک واکسن DNA ساختند. برخلاف واکسن های پروتئینی که معمولاً حاوی پروتئین یا بخشی از پروتئینی هستند که سیستم ایمنی باید آنرا هدف قرار دهد، واکسن های DNA حاوی دستورالعمل های DNA برای پروتئین مورد نظر هستند.بیماران مبتلا به سرطان سینه HER۲- مثبت که نوعی پاسخ ایمنی به نام ایمنی «سیتوتوکسیک» یا سلول کش را ایجاد می کنند، نسبت به افرادی که چنین پاسخ ایمنی را نشان نمی دهند، احتمال عود سرطان کمتری دارند و بقای کلی آنها بیشتر است.
بعد از تزریق، این DNA توسط سلول های محل تزریق گرفته می شود و تولید پروتئین رمزگذاری شده را در دستورالعمل های DNA واکسن آغاز می کند. سپس، سلول ها پروتئین را به سیستم ایمنی عرضه می کنند و این فرآیندی است که احیانا یک پاسخ ایمنی قوی و سیتوتوکسیک را به همراه خواهد داشت.
واکسن مورد استفاده در این آزمایش حاوی دستورالعمل های DNA برای بخشی از HER۲ بود که معمولاً درون سلول قرار دارد. این بخش درون سلولی، پاسخ های ایمنی سیتوتوکسیک قوی تری را تحریک می کند.
در این پژوهش، ۶۶ زن که سرطان متاستاتیک داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. همه زنان، یک دوره استاندارد درمان را تکمیل کرده بودند. آنها یا به بهبودی کامل رسیده بودند یا فقط تومور در استخوان آنها باقی مانده بود که به آرامی رشد می کرد.
شرکت کنندگان به سه گروه تقسیم شدند و هر شرکت کننده، سه تزریق را دریافت کرد. سپس، شرکت کنندگان به مدت سه تا ۱۳ سال پیگیری شدند(میانگین پیگیری حدودا ۱۰ سال بود). پیگیری طولانی، یک مبحث مهم بود چونکه HER۲ در خیلی از انواع دیگر سلول ها یافت می شود. پژوهشگران می خواستند اطمینان حاصل کنند که واکسیناسیون به مرور زمان سبب ایجاد پاسخ خودایمنی ضد سایر بافت های سالم حاوی HER۲ نمی شود.
دیسیس اظهار داشت: نتایج نشان داد که واکسن بسیار ایمن است. در واقع، شایع ترین عوارض جانبی که در حدود نیمی از بیماران مشاهده کردیم، بسیار شبیه به آنچه در واکسن های کووید-۱۹ می بینیم بودند؛ همچون قرمزی و تورم در محل تزریق و شاید تب، لرز و علایم آنفلوانزا در بعضی از بیماران.
این واکسن با موفقیت پاسخ ایمنی سیتوتوکسیک مورد نظر را بدون ایجاد عوارض جانبی شدید ایجاد کرد. این قوی ترین پاسخ ایمنی در بیمارانی بود که دوز متوسط را دریافت نمودند.
باآنکه این پژوهش جهت بررسی این که آیا واکسن می تواند سرعت پیشروی سرطان را کم کند یا از آن پیشگیری کند، طراحی نشده بود اما پژوهشگران خاطرنشان کردند که شرکت کنندگان مبتلا به مراحل مشابه سرطان سینه که انتظار میرفت حدود نیمی از آنها تا پنج سال بعد از درمان از دنیا بروند، بسیار بهتر از حد انتظار عمل کرده اند. دیسیس اظهار داشت: ما حالا ۱۰ سال است که وضعیت این زنان را دنبال کرده ایم و ۸۰ درصد آنها هنوز زنده هستند.
این پژوهش، در نوامبر سال ۲۰۲۲ در مجله «JAMA Oncology» به چاپ رسید.
منبع: inbaman.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب