درمانی برای درك بهتر احساسات نوجوانان
کاهش رفتارهای پرخطر نوجوانان با آموزش هیجانی
این با من: در سالیان اخیر، رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان بالا رفته و به دغدغه ای جدی برای خانواده ها و جامعه تبدیل گشته است. خیلی از این رفتارها به ناتوانی نوجوان در مدیریت احساسات و تصمیم گیری های درست بازمی گردد.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، نوجوانی دوره ای حساس در زندگی هر فرد است؛ دوره ای که همراه با تغییرات زیاد جسمی، روحی و اجتماعی است. در این سنین، نوجوان بدنبال استقلال و تجربه های جدید می گردد و اگر چارچوبی برای رفتار درست نداشته باشد، ممکنست برای تجربه نقش های مختلف دست به رفتارهای ناپسند بزند. در حقیقت، نبود الگوی مناسب رفتاری می تواند موجب شود نوجوان، بدون توجه به پیامدها، وارد مسیرهای پرخطر شود. رفتارهایی مانند پرخاشگری، بی احتیاطی در رانندگی، مصرف مواد مخدر یا الکل و تصمیمات ناصحیح جنسی، تنها قسمتی از رفتارهای پرخطری هستند که می توانند سلامت جسمی و روانی نوجوانان را تهدید کنند.
هرچند بزرگسالان هم ممکنست رفتارهای پرخطر داشته باشند، اما این نوع رفتارها در نوجوانان شیوع بیشتری دارد و می تواند آینده آنها را به خطر بیندازد. تحقیقات نشان داده اند که خیلی از این رفتارها، مانند مصرف سیگار یا مواد مخدر، از سنین پایین شروع می شوند. یکی از دلیلهای مهم این موضوع، ضعف نوجوانان در کنترل احساسات و نبود مهارت هایی برای مواجهه سالم با هیجان هاست. نوجوانی که نمی داند چگونه با اضطراب، خشم یا غم کنار بیاید، ممکنست برای کاهش فشار روانی خود به سراغ رفتارهای لطمه زننده برود. در همین زمینه، آموزش و تقویت مهارت های هیجانی، یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش این نوع رفتارهاست.
در همین راستا، مسعود آهوان، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، با همکاری دانشگاه خیام مشهد، تحقیقی انجام داده اند تا تأثیر نوعی روش روان درمانی را بر بهبود کنترل احساسات و کاهش رفتارهای پرخطر در نوجوانان بررسی نمایند.
این پژوهش با هدف یافتن روشی برای مساعدت با نوجوانان در مهار احساسات و تصمیم گیری های سالم انجام شده و تمرکز آن بر استفاده از روشی به نام «طرحواره درمانی هیجانی» بوده است. این شیوه، اهتمام دارد باورهای عمیق و اغلب ناخودآگاه فرد نسبت به احساسات را شناسایی و اصلاح نماید.
در این مطالعه، ۳۰ دختر نوجوان ۱۴ تا ۱۸ ساله از مدارس مشهد که با رفتارهای پرخطر و مشکل در تنظیم هیجان روبه رو بودند، بصورت تصادفی انتخاب شدند و به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول، در جلسات طرحواره درمانی هیجانی شرکت کردند و گروه دوم هیچ مداخله ای دریافت نکردند. قبل و پس از اجرای این جلسات، وضعیت هیجانی و میزان تمایل به رفتارهای پرخطر در هر دو گروه با ابزارهای معتبر روان شناسی ارزیابی شد.
نتایج نشان دادند نوجوانانی که در جلسات درمانی شرکت کرده بودند، توانستند هیجانات خودرا بهتر مدیریت کنند. میزان رفتارهای پرخطری مانند مصرف مواد یا تصمیم گیری های نسنجیده در این افراد کاهش پیدا کرده بود. این در حالی بود که در گروه دوم، تغییری مشاهده نشد.
همچنین، در حوزه نحوه برخورد با احساسات، گروه شرکت کننده در درمان، توانستند احساسات منفی را بهتر بشناسند و بجای سرکوب آنها، از راهکارهای سالم تری مانند بازبینی افکار و پذیرش احساسات بهره گیرند. این مساله نشان میدهد آموزش صحیح درباره ی هیجانات می تواند رفتارهای روزمره نوجوان را به صورت مثبتی تغییر دهد.
اهمیت این یافته ها در آن جاست که نشان می دهند یکی از دلیلهای مهم بروز رفتارهای خطرناک در نوجوانان، ناتوانی در درک و بیان احساسات است. افرادی که نمی توانند احساسات خودرا درک و مدیریت کنند، در برخورد با فشارها، بیشتر به سوی رفتارهایی مانند مصرف مواد یا پرخاشگری می روند. در مقابل، نوجوانانی که یاد می گیرند احساسات خودرا بشناسند، قبول کنند و به درستی مدیریت کنند، رفتارهای منطقی تری دارند و کمتر در معرض خطر قرار می گیرند.
این پژوهش همین طور تاکید می کند که طرحواره های هیجانی منفی مانند احساس شرم یا ناتوانی، می توانند زمینه ساز مشکلات روانی و رفتاری شوند. از طرف دیگر، با آموزش و اصلاح این باورها، می توان نوجوان را به سوی سلامت روانی و اجتماعی سوق داد. از آن جایی که نوجوانی یکی از مهم ترین دوره های ایجاد شخصیت است، توجه به احساسات و رفتارهای این گروه سنی، می تواند موسس آینده ای سالم تر برای جامعه باشد.
نتایج این پژوهش باارزش در مجله «تحقیقات علوم رفتاری» انتشار یافته اند؛ مجله ای علمی پژوهشی که با همکاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و انجمن روان پزشکان ایران فعالیت می کند.
منبع: این با من
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۶ بعلاوه ۴