در یك مطالعه بررسی شد
تأثیر نابرابری های اقتصادی و اجتماعی بر سلامت روان
به گزارش این با من پژوهشگران با انجام یک مطالعه تأثیر ۱۴ شاخص اقتصادی- اجتماعی را بر سلامت روان شهروندان مناطق ۲۲گانه شهر تهران بررسی کردند.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، یکی از مواردی که در سند چشم انداز ایران در افق ۱۴۰۴، به آن تاکید زیادی شده، ارتقای شاخصهای بهداشت جسمی و روانی و برخورداری از بالاترین سطح سلامت در منطقه است. این مورد همینطور در سیاست های کلی نظام سلامت کشور هم مورد تاکید قرار گرفته است.
در بین عوامل موثر در ایجاد سلامت، سهم عرضه خدمات سلامت ۲۵ درصد و سهم عوامل اقتصادی-اجتماعی به میزان ۵۰ درصد است. به همین خاطر از عوامل اقتصادی- اجتماعی بعنوان علت العلل بیماری ها یاد می شود. ازاین رو ارتقای سطح سلامت و کاهش نابرابری در این حوزه تنها با عرضه خدمات سلامت امکان پذیر نیست و عوامل دیگری هم در این حوزه مانند دسترسی مالی، فرهنگی، دسترسی اطلاعاتی، دسترسی جغرافیایی، ارزش ها و باورهای حاکم بر بیماران هم باید مورد توجه قرار بگیرند.
از نظر سازمان جهانی بهداشت عوامل اقتصادی- اجتماعی تعیین کننده سلامت؛ مجموعه شرایطی است که افراد در آن متولد می شوند، رشد می کنند، زندگی می کنند و پیر می شوند و نابرابری در این موارد باعث نابرابری در سلامت افراد می شود.
بررسی ها نشان داده که مطالعات انتشار یافته در ایران در مورد تعیین کننده های اقتصادی، اجتماعی سلامت و نابرابری ها، اندک هستند.
تهران بعنوان یکی از کلان شهرهای بزرگ دنیا با ۲۲ منطقه شهری محل سکونت انبوهی از جمعیت ها و قومیت های سراسر کشور است. همین مبحث سبب تفاوت های عمیقی بین خانواده های ساکن در آن به لحاظ شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شده است.
وجود این تنوع اقتصادی-اجتماعی در ساکنان کلان شهر تهران، موقعیت مناسبی را جهت بررسی و شناسایی تأثیر نابرابری های اقتصادی، اجتماعی بر سلامت روان در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. بر همین مبنا پژوهشگران با انجام یک مطالعه ارتباط عوامل اقتصادی، اجتماعی با سلامت روان خانواده های ساکن شهر تهران را مورد بررسی قرار دادند.
در این مطالعه مقطعی که در سال ۱۳۹۶ انجام شد، ۶۵۰ خانواده ساکن کلان شهر تهران که حداقل یک سال سابقه سکونت دائم در یکی از مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران را داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند.
در این پژوهش مناطق ۲۲ گانه شهرداری بر مبنای موقعیت جغرافیایی به پنج ناحیه شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز تقسیم شدند و تعداد نمونه پژوهش در هر ناحیه متناسب با حجم خانوارهای ساکن در هر ناحیه انتخاب گردید. این خانواده ها با استفاده از پرسش نامه هایی که توسط سرپرست خانوار یا همسر وی تکمیل می شد، بررسی شدند.
در این پرسش نامه ها تأثیر شاخصهای «سال های تحصیلی»، «شاخص توده بدنی»، «درآمد»، «وضعیت تاهل»، «وضع اشتغال»، «عدم استعمال دخانیات»، «بیمه درمانی»، «قومیت»، «منطقه سکونت»، «بُعد خانوار»، «مساحت سرانه مسکن»، «رفتار بهداشتی»، «بهره مندی از خدمات» و «سرمایه اجتماعی» بر شاخصهای سلامت روان (نقش اجتماعی، عدم وجود اختلال های هیجانی، سلامت روان و سرزندگی) مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج این مطالعه نشان داد از بین متغیرهای اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی چهار متغیر سالهای تحصیل، رفتارهای بهداشتی (فعالیت فیزیکی منظم و عادت های غذایی سالم)، عدم استعمال دخانیات و سرمایه اجتماعی؛ ارتباط مثبت و معناداری با تمام شاخصهای سلامت روان دارد.
همچنین در این مطالعه مشخص شد تأثیر عدم استفاده از دخانیات بر شاخصهای سلامت روان، بیش تر از سایر متغیرهای اقتصادی و اجتماعی است.
پژوهشگران این تحقیق معتقدند باید در سیاستگذاری های سلامت روان در توسعه سرمایه اجتماعی در کلان شهرها، بر ترویج رفتارهای بهداشتی شهروندان و بخصوص استعمال دخانیات و اختلال های رفتاری در رابطه با آن تمرکز ویژه ای داشت.
در انجام این تحقیق سید مرتضی حسینی شکوه و محمد مسگرپور امیری؛ پژوهشگران اقتصاد سلامت مرکز تحقیقات مدیریت سلامت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، به همراه محمد عرب و سارا امامقلی پور؛ پژوهشگران مدیریت و اقتصاد بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه زمستان سال ۱۳۹۹ به صورت مقاله علمی با عنوان «نابرابری اقتصادی- اجتماعی و سلامت روان در تهران» در مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب