میزگرد اقتصاد دانش بنیان در این با من قزوین، بخش پایانی
برای رفع موانع اقتصاد دانش بنیان چه كنیم؟
قزوین میزگردی با عنوان «اقتصاد دانش بنیان» با حضور تعدادی از مسئولین و کارشناسان در خبرگزاری ایسنا قزوین انجام شد تا این مساله بیشتر مورد بررسی قرار بگیرد.
میزگرد ایسنا درباب «اقتصاد دانش بنیان» با حضور علیرضا کشاورز قاسمی از فعالان بخش خصوصی، مصطفی مافی، رییس پارک علم و فناوری قزوین و علی رحمانی، معاون هماهنگی برنامه ریزی و بودجه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین اجرا شد. در این میزگرد که امین خاکباز، معاون پژوهشی جهاددانشگاهی قزوین بعنوان مجری کارشناس در آن حضور داشت در ابتدا مولفه های اقتصاد دانش بنیان و حرکت به این سمت مورد بررسی قرار گرفت و سپس به موانع اقتصاد دانش بنیان پرداخته شد.
قوانین نیاز به بازبینی دارند
در ادامه بحث درباب راهکارهای رفع موانع اقتصاد دانش بنیان؛ مافی تاکید می کند: قوانین نیاز به بازبینی دارند و باید زنجیرهایی را که جلوی حرکت شرکت های دانش بنیان را می گیرند باز نماییم تا بتوانند به حرکت خود ادامه دهند. اما در کشور برنامه خاصی وجود ندارد.
وی توضیح می دهد: شرکت های دانش بنیان نباید صادرات داشته باشند بلکه باید تحت یک برند تولید داشته باشند و بدین ترتیب صادرات نیز انجام خواهد شد؛ یک شرکت دانش بنیان باید فناوری را ساخته و به واحدهای تولیدی واگذار کند. نمونه داروی آیورمکتین اینطور بود، هیچ دارویی داخل پارک علم و فناوری تولید نشد تنها با فناوری نمونه اولیه این دارو تولید و به شرکت داروسازی داده شد و شرکت داروسازی در نقش کشنده برای این شرکت دانش بنیان عمل کرد.
رییس پارک علم و فناوری استان قزوین در ادامه بیان می کند: اگر واحدی فناور خودش شرکت تأسیس کند دوام نخواهد آورد چون فشارهای اقتصادی شرکتها را به سمت رانت خواهد کشاند و از مسیر اصلی منحرف خواهدنمود.
خاکباز نیز در این خصوص می گوید: پیشران ها همان شرکت هایی هستند که باید در پارک پذیرش شوند، شرکت هایی باید بیایند تا به بقیه شرکتها کمک کنند؛ تیم تحقیق و توسعه شرکت هایی که در نقش کشنده هستند باید در پارک علم و فناوری مستقر شوند و نگاهشان کشف ایده های جدید باشد. نقش خدمات تخصصی بسیار مهمست و ای کاش نیمی از بودجه به این سمت سوق داده می شد.
کشاورز اشاره می کند: صاحبان ایده ارزش کار خودرا خیلی فراتر از میزان واقعی دیده و بنا بر این با مانع برخورد می کنند؛ خیلی از صاحبان ایده متوجه زمان تولید نیستند بدین سبب اگر به حداقل ها راضی باشند باز هم برنده هستند.
خاکباز تصریح می کند: پارک بیشتر از این که هزینه کند تا فناوری صورت گیرد بهتر است هزینه کند تا متقاضیان به این فهم برسند که چگونه حرکت کنند و ارزش ها را بشناسند.
کشاورز فعال بخش خصوصی بیان می کند: بهتر است کشنده هایی مانند ستاد اجرائی فرمان حضرت امام(ره) در جلسات پذیرش پارک علم و فناوری حضور داشته باشند و ایده هایی پذیرش شوند که اسپانسر داشته باشند.
مافی خاطرنشان می کند: سخن آقای کشاورز صحیح است اما وقتی جلو می رویم تیم هایی که پذیرش نمی شوند به وزارت علوم شکایت و اعتراض می کنند و وزارت علوم می گوید اگر این تیم ها پذیرش شود و پس از یکسال شکست بخورد مگر چه اتفاقی می افتد؟! گاهی مسئولین رده بالا این ایده را دارند که وزارت علوم، پارک علم و فناوری را به وجود آورده است و ۸۰ درصد خدمات باید به دانشجویان و ۲۰ درصد به غیر ارائه شود.
رییس پارک علم و فناوری استان قزوین تاکید می کند: برای رونق اقتصاد دانش بنیان تجربه باید در داخل دانشگاه اتفاق بیفتد و شرکت های دارای جایگاه طبقه بندی شده و با فراهم شدن شرایط افراد دارای ایده و اسپانسر در پارک علم و فناوری پذیرش شوند، این امر شدنی است و دانشجویان و افراد دارای ایده می توانند در کانون های شکوفایی خلاقیت تجربه کسب کنند.
دانشجویان بیکار، چگونه بدهکار می شوند؟
وی اضافه می کند: الان دانشجویان بیکار را وارد پارک می نماییم که تجربه ندارند و به دانشجوی بیکار و بدهکار تبدیل می شوند. راه حل من است که این ایده ها را محدود نکنیم و ۵۰ درصد ظرفیت را به تیم های دارای اسپانسر و ۵۰ درصد را به افراد دارای ایده و حرفه ای اما بدون اسپانسر اختصاص دهیم و تیم های دارای ایده بدون تجربه را نیز به سمت دانشگاه ها سوق دهیم تا تجربه کسب کنند.
مافی توضیح می دهد: هم اکنون در پارک فضایی وجود ندارد و ۳۰ نفر در صف ورود به فضا هستند، یک چاره این است که یک ساختمان دیگر بنا کرده و آنان را مستقر نماییم اما می دانم شرکت هایی که در پارک مستقر هستند حدود ۴۰ درصد کارایی لازم را ندارند، چطور می توانیم آنان را قانع نماییم وقت خودرا هدر ندهند، کسی که وارد پارک می شود باید ۲۴ ساعته تلاش کند نه این که کلید بگیرد و در هفته سه روز کار کند.
خاکباز در این خصوص اظهار می کند: به نظر من بهتر است پارک ها تمام حمایت خودرا به سمت مراکز رشد خصوصی و تخصصی ببرند و ارزیابی شرکتها را به آن مراکز بسپارند.
مافی می گوید: هم اکنون خیلی از شرکتها رشد کردند و در مرحله جذب سرمایه گذار باقی ماندند. الان با بنیاد برکت همین کار را انجام می دهیم، از روز اول بنیاد شرکتها را پذیرش کند و ما بدانیم این شرکتها سرمایه گذار دارند؛ شرکت تولیدکننده داروی آیورمکتین به بنیاد برکت وصل شد و به سمت جلو حرکت کرد.
خاکباز بیان می کند: یکی از مباحث اقتصاد ما است و شکل گرفتن اقتصاد دانش بنیان در این سیستم اقتصادی دشوار است؛ مشکل بعدی عدم جذابیت تولید و فرهنگ کسب وکار است و صاحبان ایده با فضای کسب وکار آشنا نیستند. فراموش نکنیم که فرهنگ ما روی اقتصاد ما اثر می گذارد. یکی از اشکالات اساسی و چالش های جدی استانداردها و استانداردسازی است، به این صورت که ما در گفتمان ها اتحاد نداریم و گفتمان هایمان استاندارد ندارد.
وی خاطرنشان می کند: شرکتها تا TRL۶ حمایت می شوند و این در حالیست که یک ایده در TRL۹ به فناوری تبدیل می شود و این مانند آنست که اتوبان قزوین به تهران تا کرج تولید شده است و از آنجا به بعد مسیر ادامه ندارد.
معاون پژوهشی جهاددانشگاهی اشاره می کند: مشکل بعدی تجاری سازی و انتشار محصول در اقتصاد است و یکی از چالش ها نهادسازی است؛ نهادسازی ها به سمت تولید ایده و محصول می رود ولی به سمت تجاری سازی نمی رود. دخالت و تصدی گری دولت در بخش اقتصاد، معضلات جدی را به وجود آورده است؛ مشکل بعدی نیز ارزش افزوده زمین است و تعارض منافع نیز از دیگر مشکلات است.
وی تصریح می کند: متأسفانه در رقابت و در کارهای اقتصادی نیاز به نوآوری حس نمی گردد و تولیدکنندگان با خود می گویند هرچه که تولید می کنند را می فروشند.
کشاورز قاسمی در ادامه بیان می کند: فکر می کنم در پروسه و بازار محصولات داخلی مشکلی نداشته باشیم مشکل اساسی ما در صادرات است و مطمئنا محصولات مازاد داریم، در صادرات حلقه های فرهنگی و اقتصادی و ساختاری بسیار ضعیف هستند. حاکمیت باید ساختارهای صادراتی را تقویت کند و این امر در ظرفیت های مازاد تولید به جهت ایجاد اشتغال و ارزآوری موثر خواهد بود.
ضرورت وجود بخش تحقیق و توسعه در واحدهای تولیدی
وی درباب تحول در تکنولوژی شرکت های امروزی می گوید: در سال آینده عمر شرکتها بیش از ۵ سال نخواهد بود مگر این که واحد تحقیق و توسعه بسیار قوی و فعال داشته باشند و بیشتر شرکت های فاقد واحد تحقیق و توسعه عمری نخواهند داشت. مثلاً سامسونگ ۴۰۰ میلیارد دلار در سال فروش دارد، این شرکت در مقابل رقبای به وجود آمده در بازار گرفتار مشکل شده است.
مافی نیز در ادامه متذکر می شود: دقیقاً این طور است و با عرضه محصولات باکیفیت و متنوع، محصول قبلی جایگاه خودرا از دست خواهد داد و موبایل نمونه ای از این محصولات است.
وی اضافه می کند: تا به اقتصاد دنیا متصل نشویم نمی توانیم موانع را رفع نماییم. اگر شرکتی در ایران بخواهد در رده سامسونگ به وجود آید به وجود نخواهد آمد مگر این که روابط بین المللی داشته باشد.
خاکباز دراین خصوص یادآور می شود: در ایران دولت از شروع تأسیس شرکتها مالیات ستاندن می کند و این در حالیست که در دیگر کشورهای دنیا دولت ها صبر می کنند تا شرکتها بزرگ و قدرتمند شوند و سپس مالیات ستاندن کنند.
نادیده گرفتن نقش علوم انسانی در اقتصاد دانش بنیان
وی ادامه می دهد: نکته خیلی مهم این است که اقتصاد دانش بنیان تنها یک محصول فناورانه نیست و تمام موارد همچون مدیریت و فروش، ارزش گذاری و حقوقی باید مبتنی بر دانش باشد. ما به شدت در حوزه علوم انسانی گرفتار چالش و در علوم فنی- مهندسی قوی هستیم باید به رشته های علوم انسانی بها داده شود و امیدواریم شرکت های مراکز رشد، پیشران هایی باشند که چند شرکت را حمایت کنند.
کشاورز نیز در ادامه می گوید: در دیگر کشورهای دنیا باهوش ترین افراد وارد علوم انسانی و اجتماعی می شوند و این استدلال را دارند که این افراد در شرکت های تولیدی هزاران مهندس را راهبری خواهند کرد.
رحمانی بیان می کند: متأسفانه استعدادها به سمت علوم فنی و مهندسی جذب می شوند و این در حالیست که علوم اجتماعی و انسانی مغفول مانده اند پس باید در ارزش گذاری ها تجدیدنظر نماییم و طوری برنامه ریزی نماییم که دانش آموزان از ابتدا هدف داشته باشد.
وی اضافه می کند: ما در جایی ایستادیم که مکان پرتاب و شروع رشد است و امیدواریم همه بخش ها کمک کنند تا این اتفاق رقم بخورد. در صنایع پیشرفته وقتی دستاوردها را می بینیم غبطه می خوریم که چرا دانشگاه و صنعت با هم ارتباط مستمر و مؤثر ندارند اما امیدواریم این مشکل نیز رفع گردد. باید از تجربیات نیز استفاده نمائیم و این سرمایه های بزرگ را فراموش نکنیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب