راهکارهایی برای ارتقای کیفیت پژوهش در علوم انسانی
این با من: پژوهشگران کشور در یک مطالعه جدید، راهکارهایی را برای بهبود وضعیت تحقیقات در علوم انسانی و اجتماعی ارایه داده اند.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، پژوهش به عنوان پروسه معرفی دیدگاه ها و تأملات جدید، بخشی اساسی از فعالیت دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی است. هدف این کارهای نوآورانه، یاری رسانی به جامعه، شرکتها و دولت ها است و آنها زمانی مفید هستند که دانش صریح و ضمنی کسب شده را برای بهره مندی اجتماع به کار گیرند. پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی به انسان، اجتماع و مسائل آنها مربوط است؛ مسائلی که برخاسته از بستر اجتماعی هستند و از فاکتورهای مؤثر برای توسعه جوامع به شمار می روند. این تحقیقات هم در توسعه مرزهای علم و هم در حل عقلایی مسائل و مشکلات نقش دارند.
بگفته صاحب نظران، نتایج این تحقیقات بااینکه در قالب محصولات فیزیکی نیستند، اما در قالب سیاست ها و دستورالعمل ها سازمان دهی می شوند. علوم انسانی و اجتماعی همیشه با مجادله و دیدگاه های رقابتی در خصوص این که اوضاع چگونه باید باشد، متمایز می شوند. این تحقیقات همانند یک روند توسعه خطی نیستند، بلکه بر گسترش دانش و همزیستی با دانش رقیب متمرکزند. در حقیقت به سبب ماهیت پروسه پژوهش در علوم انسانی، این علوم، بیشتر تلاشی برای معرفی دیدگاه ها و تأملات جدید هستند تا کشف حقایق جدید.
گروهی از پژوهشگران کشورمان از دانشگاه علامه طباطبائی، این مساله را مورد توجه قرار داده و برای بهبود آن پژوهشی را انجام داده اند. آنها در این پژوهش، به شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفیت پژوهش دانشگاهی در زمینه علوم انسانی و اجتماعی پرداخته اند.
این پژوهش با بهره گیری از دو روش مرور نظام مند ادبیات تحقیقاتی و تحلیل مضمون آنها انجام شده است. با بهره گیری از روش مرور نظام مند، تمامی پژوهش های مرتبط در پایگاه های اطلاعاتی معتبر بین المللی و داخلی بازیابی شده و مورد غربالگری قرار گرفتند و بعد از آن، مضامین آنها مورد تحلیل و بررسی واقع شدند.
یافته های این پژوهش نشان داد که مضامین فراگیر در این خصوص عبارتند از: زیرساخت پژوهش، جو سازمانی، طرح علمی دقیق، مطلوبیت علمی و مولد بودن پژوهش، نفوذ و اقتدار علمی و تصویرسازی خلاقانه.
بنا بر گفته های عباس عباس پور، استاد و پژوهشگر گروه مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی و سه تن دیگر از همکارانش، «یافته های پژوهش ما حاکی از آنست که کیفیت، مقوله ای مورد توجه در کل زنجیره پروسه پژوهش است و مضامین مطرح شده در این پژوهش، نقطه شروعی برای پژوهشگران است تا از همان ابتدا و قبل از اجرای پژوهش بدنبال کیفیت بخشی به آن باشند».
آنها می گویند: «در این خصوص، برخی پیشنهادهای برخاسته از پژوهش ما برای بهبود تحقیقات حوزه علوم انسانی و اجتماعی عبارتند از: انتخاب راهبرد مؤثر جهت تجاری سازی یافته های پژوهشی، ایجاد واحد درسی پژوهش مولد و تأثیرگذار در برنامه های درسی تحصیلات تکمیلی، تشکیل شبکه ای از متخصصان علوم انسانی و اجتماعی جهت ارتباط با جامعه و حکمرانی برای ارائه سفارش های سیاستی و کمک به نظام تصمیم گیری، ایجاد سامانه ارتباط دانشگاه و جامعه و معرفی توانمندی های دانشگاه به جامعه و صنعت».
در این تحقیق اشاره شده است امروزه باتوجه به اهمیت کاربردی پژوهش، به ویژه پژوهش های کاربردی، سفارش می شود ساختار مقاله های مجلات مورد بازبینی قرار گیرد. به این صورت که در ابتدا و یا انتهای هر مقاله ای، نوع اثر آن پژوهش، برای مثال اثر اقتصادی و تجاری، اثر سیاستی، اثر اجتماعی و دیگر اثرات آن درج شود تا خوانندگان و استفاده کنندگان بتوانند متناسب با نیاز خود از آن تحقیقات بهره مند شوند.
مجریان این تحقیق با انتشار نتایج آن در فصل نامه «پژوهش در نظام های آموزشی» متعلق به انجمن پژوهش های آموزشی ایران اظهار کرده اند: «انتظار می رود یافته های این پژوهش یاری گر پژوهشگرانی باشد که درصدد انجام پژوهش با کیفیت هستند و از طرف دیگر این یافته ها، تسهیل گر ارتقای نظام مدیریت پژوهش دانشگاهی به هنگام ارزیابی دقیق تحقیقات خصوصاً در زمینه علوم انسانی و اجتماعی باشد».
منبع: این با من
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب